Celem spisu jest poznanie aktualnego rozmieszczenia gniazd bociana białego, ustalenie statusu ich zajęcia oraz liczby młodych wyprowadzonych w każdym gnieździe. Dane te służą do oceny aktualnej sytuacji bociana białego w Polsce.
- Spis odbywa się co 10 lat i obejmuje cały obszar występowania bociana białego (Europa, Azja i Afryka Północna). Dane z Polski, zestawione z wynikami z innych krajów, pozwolą na ocenę stanu populacji bociana białego w całym areale tego gatunku. W Polsce spis odbywa się między 1 a 15 lipca 2024 roku, czyli w okresie, kiedy młode bociany stoją już na gnieździe, ale jeszcze z niego nie odlatują. To umożliwia nie tylko policzenie, ile jest par lęgowych na danym terenie, ale również ile odchowały młodych - czytamy na stronie internetowej spisu.
W samej tylko gminie Wyszków znajdują się 34 gniazda z czego 6 niezasiedlonych. 28 par w 2024 roku wychowało 65 młodych bocianów. Największym przychówkiem, pięciu młodych, może się pochwalić para bociania z gniazda w Tulewie 7. Z tego powodu właściciele posesji są oczywiście bardzo dumni.
Jednym z najmłodszych gniazd jest to usytuowane w Wyszkowie przy ulicy Sosnowej, tuż przy przejeździe kolejowym. Zadziwiające, że fakt osiedlenia się bocianów na posesji powstrzymał właścicieli przed sprzedażą domu.
Jedno z najstarszych gniazd istnieje w Ślubowie. Właściciele posesji informują, iż bociany bytują u nich od około 100 lat. Ich przodkowie opowiadali, że już przed II wojną światową w gospodarstwie były bociany. Pierwotnie gniazdo znajdowało na drzewie koło stodoły, ale około 2020 roku się zawaliło. Przeniesione zostało na słup energetyczny i zasiedlone ponownie w 2021 roku.
Ludzie są bardzo zadowoleni z bocianiego sąsiedztwa. Wszyscy zgodnie podkreślają symboliczne znaczenie gniazdowania bocianów na swojej nieruchomości lub w sąsiedztwie, zapewniające szczęście i powodzenie dla domowników. Dlatego jest wielu chętnych na bocianie towarzystwo, jak choćby pan z Olszanki, który zbudował dla nich już dwa gniazda umiejscowione na specjalnych słupach z platformami i doczekał się zasiedlenia jednego z nich.
Obserwacja zachowania bocianów dostarcza wielu ekscytujących przeżyć. Właściciel posesji w Wyszkowie przy ul. Łabędziej 9, tuż przy łęgach, zaobserwował kilka lat temu wymianę pary w gnieździe. Bociani rodzice przekazali młodej parze swoje gniazdo.
Ludzie z niecierpliwością czekają na powrót bocianów po zimie. Zawsze pojawia się wielka radość z końca zimy i zapowiedzi rychłego nadejścia wiosny wraz z powrotem bocianiej pary. O „swoich” bocianach ludzcy sąsiedzi wiedzą niemal wszystko i potrafią ciekawie opowiadać, jak choćby mieszkańcy Wyszkowa przy ul. Białostockiej 78. Zawsze chętnie podadzą kilka ciekawostek zwiedzającym bird wacherom.
Bociany budują gniazda w pobliżu siedzib ludzkich. Kiedyś na dachach stodół i drzewach, obecnie głównie na słupach energetycznych. Istotny wkład w zachowanie gatunku i jego dobrostan wnosi zakład energetyczny PGE, który w miejscu gniazda kolidującego z przewodami montuje specjalne stelaże z ułożonym materiałem (gałęzie itp.). W nowym sezonie bociany kontynuują zasiedlanie gniazda już w nowych, bezpiecznych dla nich warunkach. Istotna w wyborze nowej lokalizacji przez bociany jest bliskość cieku wodnego, z którego mogą czerpać wodę dla młodych. Zanoszą ją w dziobach do gniazda.
Bociany mają dosyć urozmaiconą dietę. Uwielbiają zaskrońce, jedzą też żmije, padalce, krety, czasem ryby, gryzonie i owady. Tam, gdzie jest rozwinięte rolnictwo, tam żerują bociany. Niejeden z nas widział, jak za traktorem koszącym trawę podążają dorosłe bociany i zbierają co lepsze kąski.
Nie wszystkie młode bociany się wychowają. Bociany, w sobie tylko wiadomym celu, potrafią czasem wyrzucić jedno z piskląt z gniazda. Ma to zapewnić większe szanse na przeżycie pozostałym. Ludzie mówią, że jak bocian wyrzuca pisklę z gniazda, to będzie suchy rok. Jeśli tego nie robi, można się spodziewać zadowalającej ilości opadów.
Młode są narażone na utratę życia w okresie nauki latania. Niekiedy giną porażone przez linie energetyczne. Czasem udaje się uratować młode, tak jak właścicielce posesji ze sklepem ogrodniczym w Tumanku 35. Młodego bociana, który wypadł z gniazda, potrafiła z pietyzmem zabezpieczyć, karmić i poić do czasu przyjazdu ptasiego patrolu.
Młode bociany łatwo poznać po czarnych dziobach i czarnych nogach, które z czasem powoli będą się im zabarwiać na czerwono. W połowie lipca młode uczą się latać. Wspaniałych wrażeń dostarcza obserwacja nauki latania. Młode trzepoczą skrzydłami, podskakują w gnieździe, unoszą się na wietrze. Z czasem najodważniejszy wylatuje z gniazda i lotem ślizgowym stara się trafić tam z powrotem. Jego rodzeństwo zaczyna go naśladować. Rodzice, którzy nie mieszczą się już w gnieździe, siedzą na pobliskich dachach, lampach lub drzewach i klekotaniem zachęcają młode do nauki latania.
W połowie sierpnia bociany odlatują. Dlatego warto jeszcze teraz skorzystać z mapki gniazd bocianich i udać się całą rodziną na wycieczkę, aby zobaczyć na własne oczy te piękne i majestatyczne ptaki. Duża liczba gniazd jest z pewnością jedną z atrakcji przyrodniczych gminy Wyszków. Bocianie gniazda naszej gminy znajdują się w Wyszkowie, Gulczewie, Skuszewie, Kamieńczyku, Ślubowie, Deskurowie, Tumanku, Lucynowie, Lucynowie Dużym, Drogoszewie, Tulewie, Rybienku Starym, Łosinnie, Sitnie i Olszance. Serdecznie polecamy odwiedzenie tych miejsc.
Mapa gniazd Gminy Wyszków: https://www.google.com/maps/d/u/1/edit?mid=1JDt_e82JTdt-84yRTyjsKhgYhdx53zM&ll=52.59998479107102%2C21.376468599005708&z=17
Strona spisu: https://bocianiegniazda.up.poznan.pl
(IN)
