82 lata temu „Hubal” w drodze do walczącej Warszawy zatrzymał się w Porębie. To tam od kilkunastu lat, co roku we wrześniu, spotykamy się, by upamiętnić pobyt tej wyjątkowej postaci na naszych ziemiach. Na wydarzenia zaprosili Powiat Wyszkowski, Gmina Brańszczyk i Parafia pw. św. Barbary w Porębie. Uroczystości rozpoczęły się koncertem patriotycznym w wykonaniu solisty Andrzeja Wiśniewskiego i pianisty Adama Sychowskiego, którzy zaprezentowali pieśni z okresu II wojny światowej, Powstania Warszawskiego - czasu walki o wolną Polskę. Symboliczny meldunek majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” (w rolę wcielił się jeden z członków grupy rekonstrukcyjnej) o przybyciu do parafii pw. św. Barbary w Porębie odebrał ks. proboszcz Andrzej Grzybowski. Jedną z części obchodów była także uroczysta msza święta z oprawą chóru parafialnego i przy udziale pocztów sztandarowych. Kadeci z Centrum Edukacji Zawodowej i Ustawicznej „Kopernik” wraz z opiekunami przygotowali apel poległych, po którym delegacje złożyły kwiaty i wieńce przy tablicach pamięci.
Tradycyjnie, na łące za plebanią, odbyła się dalsza część uroczystości. Zgromadzeni mieszkańcy mogli obejrzeć rekonstrukcję potyczki rozgrywającej się podczas II wojny światowej, pokazy amazonek oraz ułanów ze Szwadronu Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich w Białymstoku, pokaz sztuk walki w wykonaniu kadetów „Kopernika”, a także pojazdy militarne i zabytkowe dzięki uprzejmości Klubu Miłośników Pojazdów Militarnych i Zabytkowych. Ponadto dostępny był także punkt szczepień zorganizowany przez Koło Gospodyń Wiejskich „Nadbużanki” z Nowych Bud, namiot promocyjny Wojska Polskiego i CEZiU „Kopernik” oraz wojskowa grochówka.
Henryk Dobrzański całe swoje dorosłe życie poświęcił służbie wojskowej. Już w wieku 17 lat został żołnierzem II Brygady Legionów Polskich. W 1918 roku wstąpił do kawalerii Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu walk Henryk Dobrzański kontynuował służbę wojskową. Został majorem w wieku zaledwie 29 lat. We wrześniu 1939 roku mjr Henryk Dobrzański został zastępcą ppłk. Jerzego Dąmbrowskiego ps. „Łupaszko”, dowódcy 110. Rezerwowego Pułku Ułanów. Po agresji ZSRS na Polskę, 17 września 1939 roku, walczył z Armią Czerwoną. Zdziesiątkowany pułk rozwiązano 28 września 1939 roku. Dobrzański nie złożył broni, z grupą żołnierzy podjął wówczas próbę przedarcia się do walczącej Warszawy, po drodze zatrzymując się w Porębie i następnie przeprawiając przez Bug w kierunku stolicy. Po otrzymaniu wiadomości o jej kapitulacji, postanowił przedostać się do Francji. Ostatecznie zdecydował się jednak kontynuować walkę w kraju. Utworzył Oddział Wydzielony Wojska Polskiego, przyjmując pseudonim „Hubal”. W lutym 1940 roku, podczas postoju w Gałkach Krzczonowskich, liczył on już ok. 320 żołnierzy. Jego szeregi zmalały jednak wkrótce do ok. 80 osób. „Hubal” nawiązał również kontakty ze Związkiem Walki Zbrojnej. Dowodzony przez mjr. Dobrzańskiego Oddział przeprowadził ponad trzydzieści akcji zbrojnych przeciwko Niemcom. Do największych, zwycięskich potyczek doszło pod Huciskiem (30 marca 1940 r.) oraz pod Szałasem (1 kwietnia 1940 r.). Walczący z „Hubalem” Niemcy wielokrotnie dopuszczali się zbrodni na ludności cywilnej, która wspierała działalność Oddziału. Mjr Henryk Dobrzański poległ w walce z żołnierzami niemieckimi 30 kwietnia 1940 roku. w okolicy Anielina. Niemcy ciało traktują jak trofeum. Robią sobie z nim fotografie, a następnie masakrują i wystawiają na widok publicznym. Potem grzebią w nieznanym miejscu. Hubal był żołnierzem Legionów Polskich, kawalerzystą, olimpijczykiem. Nigdy nie uważał się za partyzanta.
Źródło: Powiat Wyszkowski
