Prowadzenie własnej działalności gospodarczej to wyzwanie, ale też i szansa na rozwój. Przed podjęciem decyzji o założeniu firmy warto jednak zapoznać się z różnymi aspektami, takimi jak chociażby sposób rozliczania podatków. Co należy o tym wiedzieć?

REKLAMA

Jakie są rodzaje działalności gospodarczej w Polsce?

Zarówno prowadzenie, jak i zakładanie działalności gospodarczej w Polsce wiąże się z różnymi sprawami - tymi formalnymi oraz finansowymi. Na samym początku warto jednak wyjaśnić, co właściwie określa się mianem działalności gospodarczej, a co nią nie jest. Istnieje kilka jej definicji, jednak uogólnia się je do najważniejszych zasad:

• Prowadzenie we własnym imieniu - przedsiębiorca będący właścicielem firmy wykonuje czynności na jej potrzeby,

• Charakter ciągły i zorganizowany - działalność nie powinna mieć charakteru okazjonalnego i nieregularnego,

• Przychody, które uzyskuje dany przedsiębiorca, nie mogą być zaliczone do innego źródła przychodów - w innym przypadku nie można mówić o działalności gospodarczej dla celów podatkowych.

Warto to zobrazować na przykładzie. Jeśli dana osoba posiada samochód i postanawia go sprzedać, to ta jednorazowa transakcja nie świadczy o prowadzeniu działalności. Jeżeli jednak taka czynność miałaby charakter regularny - osoba kupowałaby nowy samochód i sprzedawała go raz w każdym miesiącu, to mówi się już o prowadzeniu firmy.

W Polsce funkcjonuje kilka różnych form działalności gospodarczej. Taki ogólny podział według form prawnych wyróżnia:

• Jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) - wymaga rejestracji w CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Może ją prowadzić tylko jedna osoba.

• Spółkę cywilną - nie wymaga się rejestracji ani w KRS, ani CEIDG. Potrzebni są m.in. dwaj wspólnicy.

• Spółkę kapitałową - zalicza się do niej spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Przy zakładaniu konieczne jest wniesienie kapitału.

• Spółkę osobową - w tym zakresie wyróżnia się spółkę jawną, partnerską, komandytową oraz komandytowo-akcyjną. W ich przypadku również wymaga się co najmniej dwóch wspólników/założycieli.

Są to jedynie ogólne zasady. Każda z nich różni się od siebie pod względem takich aspektów jak posiadanie osobowości prawnej, miejsca rejestracji, konieczności wniesienia kapitału zakładowego czy spisania umowy statutu, obecności zarządu itd.

Wybór formy opodatkowania - na co można się zdecydować?

Poza wyborem formy działalności, przedsiębiorcę czeka także zdecydowanie się na jedną z trzech opcji rozliczania podatków. Porównanie zasad ogólnych z ryczałtem znajduje się na stronie https://www.newsweek.pl/zasady-ogolne-czy-ryczalt-co-sie-bardziej-oplaca/9fb1f9s. Warto jednak poznać ogólne zady tych poszczególnych metod:

• Zasady ogólne (skala podatkowa) - ta forma nie wymaga zawiadamiania o jej wyborze, ponieważ narzucana jest automatycznie. Opiera się na skali podatkowej (odpowiednio 12% i 32%). Wysokość podatku zależy od kwoty dochodu. 12% zapłacą przedsiębiorcy, którzy uzyskali do 120 000 złotych, a 32% - ci, co powyżej tej kwoty. Sposób rozliczania na zasadach ogólnych zobowiązuje do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a także do opłacania zaliczki na podatek dochodowy. Można jednak skorzystać z niektórych ulg oraz rozliczyć się ze współmałżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - ten rodzaj opodatkowania ma pewne ograniczenia co do rodzajów działalności gospodarczej, które mogą z niego korzystać. Przykładowo, apteki czy kupowanie i sprzedaż wartości dewizowych nie podlegają jej. Zależnie od formy działania, przedsiębiorca będzie miał do czynienia z różną stawką - zakres zawiera się od 3% do 17%. W tym przypadku nie ma opcji skorzystania z ulg ani rozliczania się ze współmałżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Co istotne, podstawą opodatkowania jest przychód, którego nie pomniejsza się o koszty uzyskania. Przedsiębiorca musi prowadzić ewidencję przychodów i opłacać w ciągu roku ryczałt.

• Podatek liniowy - wybór tej formy należy zadeklarować do 20 dnia miesiąca po pierwszym miesiącu, w którym pojawił się przychód z działalności gospodarczej. Ten sposób polega na odprowadzaniu podatku w wysokości 19% dochodu, niezależnie od jego comiesięcznych wysokości. Nie można jednak korzystać z różnych ulg i odliczeń podatkowych ani rozliczania się ze współmałżonkiem. Trzeba za to opłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, lecz jest to wymóg nieobowiązkowy, gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł.

Trzeba mieć również na uwadze, że istnieje także czwarta forma, czyli karta podatkowa. Jednak od 2022 roku mogą z niej korzystać jedynie ci podatnicy, którzy do tego roku zadeklarowali wybór karty podatkowej jako sposobu rozliczania podatku.

Zalety i wady prowadzenia własnej działalności

Prowadzenie własnej firmy często przeciwstawia się zatrudnieniu na umowę o pracę. Ta druga opcja z pewnością daje poczucie stabilizacji i bezpieczeństwa. Uzależnia jednak od pracodawcy i warunków, jakie panują w danym miejscu pracy. Z kolei posiadanie działalności utożsamia się z ciężką pracą, ale i zarazem niezależnością i perspektywą samorozwoju. Jakie jeszcze korzyści z tego wynikają?

• Elastyczny czas i miejsce pracy,

• Możliwość zarabiania na własny rachunek,

• Ulgi podatkowe na start,

• Wliczanie niektórych wydatków w koszty.

Niestety, prowadzenie swojej firmy ma też swoje ograniczenia. Zalicza się do nich:

• Brak gwarantowanego wynagrodzenia,

• Brak możliwości skorzystania z dodatków pracowniczych,

• Często nienormatywny czas pracy,

• Konieczność dbania o sprawy formalne i księgowe.

Prowadzenie firmy wiąże się z wieloma sprawami formalnymi, takimi jak wybór formy działalności oraz finansowymi. Przedsiębiorca ma do wyboru trzy główne sposoby rozliczania podatków. Chociaż bycie własnym szefem przynosi wiele korzyści, to ma również swoje wady, o których nie można zapominać.

Fot. freepik.com

Artykuł zewnętrzny