Jednym z konkursowych wymagań stawianych kandydatom na dyrektora Wyszkowskiego Ośrodka Kultury "Hutnik" było przygotowanie autorskiego programu działania WOK na lata 2025 - 2028. Przybliżamy wizję Wiktora Czajkowskiego, który wygrał konkurs.
"Prezentując swoją wizję programu Wyszkowskiego Ośrodka Kultury „Hutnik” na lata 2025-2028 zwracam uwagę na podstawowe zagadnienia konieczne do wdrożenia, aby w sposób jeszcze efektywniejszy wykorzystać potencjał tego miejsca z jednoczesną budową coraz szerszej oferty dla mieszkańców. Oprócz analizy obecnej sytuacji i propozycji uregulowania obszarów problemowych, prezentuję wstępny program artystyczny, a także dostosowaną do jego realizacji nową strukturę i schemat organizacyjny. Istotnym elementem zaproponowanej przeze mnie strategii staje się także komunikacja zewnętrzna i wewnętrzna Ośrodka z jednoczesną dbałością o pozyskiwanie dodatkowych środków na działalność. Chciałbym, aby propozycje WOK-u coraz lepiej odpowiadały potrzebom mieszkańców jako zróżnicowanej grupie, przy ścisłej współpracy z innymi jednostkami miejskimi, a także Stowarzyszeniami i Fundacjami, a sam Ośrodek Kultury stał się miejscem inspiracji o szczególnych wartościach artystycznych" - napisał Wiktor Czajkowski.
ANALIZA SWOT WOK „HUTNIK” ORAZ KLUCZOWE DO UREGULOWANIA OBSZARY PROBLEMOWE
1. Intensyfikacja wydarzeń artystycznych i edukacyjnych.
Na podstawie sprawozdań merytorycznych z działalności z lat 2022 i 2023 odczuwam potrzebę dalszej rozbudowy i urozmaicenia oferty programowej. Zwracam uwagę na to, że mieszkańcy stanowią zróżnicowaną grupę osób (pod względem wieku i zainteresowań) i wprowadzenie szerokiego wachlarza możliwości da realne dotarcie do różnych grup, a tym samym sprosta oczekiwaniom społecznym.
2. Zmniejszenie liczby projektów zewnętrznych (obcych) w stosunku do inicjatyw własnych.
W moim odczuciu zasadne wydaje się ograniczenie działalności zewnętrznych podmiotów na rzecz realizacji zadań własnych przez zespół WOK-u przy zachowaniu transparentnej możliwości współpracy z jednostkami zewnętrznymi (bez możliwości wykorzystywania przestrzeni na wyłączność). Ilość miejsca w siedzibie przy ulicy Prostej jest ograniczona, stąd istotnym elementem staje się jak najefektywniejsze jej wykorzystywanie.
3. Szersza współpraca z jednostkami miejskimi (w szczególności z Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną i Wyszkowskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji) oraz NGO (stowarzyszeniami i fundacjami).
Współpraca z innymi instytucjami miejskimi, organizacjami pozarządowymi, a także ośrodkami kultury powinna być podstawą przy organizowaniu dużych przedsięwzięć i inicjatyw, co nie tylko zwiększa potencjał WOKu, ale również, poprzez sieciowanie, umacnia pozytywne relacje. Przy budowaniu nowej oferty zwróciłbym jednakże uwagę na to, aby program nie pokrywał się z tym, co w swoim zakresie posiadają inne instytucje, a jedynie, gdy to zasadne, uzupełniał je.
4. Aktywne wspieranie przez Wyszkowski Ośrodek Kultury inicjatyw powstania i rewitalizacji Stacji i Stajni.
Obecnie głównym propagatorem powstania tych przestrzeni jest Urząd Miejski. W rzeczywistości są to przestrzenie niezbędne do dalszego rozwoju Ośrodka Kultury, stąd już na etapie ich tworzenia/zagospodarowywania zauważam silną potrzebę wspierania (także w zakresie komunikacji) tej idei.
5. Weryfikacja użytkowania przestrzeni WOK-u i możliwości poprawy wzajemnej koegzystencji.
W aspekcie rozwiązań technicznych dostępnych w WOK-u, w celu zwiększenia komfortu zarówno pracowników, jak i osób korzystających z oferty Ośrodka Kultury, rozważyłbym wprowadzenie dwóch zmian tj. przeniesienia reżyserki dźwięku wewnątrz widowni, dzięki czemu możliwe byłoby powiększenie samej widowni. Dostrzegam również dużą potrzebę uzyskania w murach budynku większej przestrzeni, która umożliwiłaby prowadzenie spotkań i imprez wewnątrz budynku, gdyby ich charakter na to wskazywał lub gdyby warunki atmosferyczne uniemożliwiły ich organizację w plenerze. Propozycją na uzyskanie powyższej byłoby rozwiązanie zmiany lokalizacji zajęć muzycznych, dzięki czemu możliwe byłoby połączenie pomieszczeń i uzyskanie jednej większej przestrzeni. Zwróciłbym również szczególną uwagę na przestrzenie wynajmowane, które mogłyby w efektywniejszy sposób służyć samemu Ośrodkowi.
6. Efektywniejsze wykorzystywanie sali widowiskowej.
Ze względu na swoją wielkość, koszty ogrzania/schładzania, a także specyfikę samego użytkowania sali generuje ona duże koszty. Moim zdaniem zasadna zatem wydaje się każdorazowa ocena pod względem ekonomicznym zasadności obywających się w niej wydarzeń. Z jednej strony zahamowałoby to straty finansowe dla instytucji, a z drugiej, poprzez jej pierwotne zagospodarowanie, mogłoby korzystanie wpływać na jej budżet.
7. Zwiększenie liczby imprez zewnętrznych.
Obecnie Ośrodek Kultury organizuje dwa cykliczne festiwale - Bug Nature Festival oraz Festiwal Miodu i Chleba. Oprócz większych form zwróciłbym uwagę także na pojedyncze (incydentalne) imprezy plenerowe.
8. Analiza potencjału świetlicy w Leszczydole-Działkach.
Znajdująca się w zarządzie Ośrodka Kultury świetlica generuje spore koszty niewspółmierne do liczby inicjatyw tamże obecnych. Konieczne wydaje mi się zatem przeanalizowanie możliwości i potencjału tego miejsca względem przyszłego użytkowania.
9. Weryfikacja podziału i organizacji pracy w WOK.
W ramach wdrażania nowej formuły instytucji konieczne są zmiany w stopniowym zwiększaniu liczby osób działu programowego (merytorycznego), a także efektywniejszego podziału stanowisk pracy.
PROGRAM ARTYSTYCZNY
DZIAŁANIA EDUKACYJNE
1. MIĘDZYPOKOLENIOWE DZIAŁANIA EDUKACYJNE
W moim odczuciu aktualna oferta edukacyjna WOK „Hutnik” skierowana jest do zamkniętej grupy korzystającej z zajęć stałych oferowanych przez ośrodek kultury. Wspomniane działania są niezwykle potrzebne, gdyż z jednej strony zapewniają stały, comiesięczny przychód dla Instytucji, niemniej ograniczając się tylko i wyłącznie do nich, Instytucja pozbawiona jest napływu nowych osób korzystających z oferty kulturalnej, a tym samym zawęża możliwości dotarcia do różnorodnych grup wiekowych. Zasadnym wydaje się zatem stworzenie przestrzeni, a tym samym oferty skierowanej do wszystkich mieszkańców, którzy mogliby uczestniczyć w życiu kulturalnym na innych, indywidualnych zasadach.
Propozycja comiesięcznych różnorodnych, pojedynczych warsztatów o zróżnicowanej tematyce, które każdorazowo stanowiły odrębną, zamkniętą formę, odpowiadałaby na powyższe zapotrzebowanie. Szczególnie istotne w zakresie poszerzania oferty edukacyjnej są wszelakie jej formy o charakterze międzypokoleniowym, w tym dla rodziców | opiekunów z dziećmi, którzy w przyjaznej atmosferze mogliby uczestniczyć w wybranych zajęciach popołudniowych, na które można byłoby się zapisać indywidualnie poprzez zakup pojedynczego biletu. Tym samym, na początku każdego miesiąca na stronie internetowej WOK oraz przynależących do Instytucji mediach społecznościowych, publikowana byłaby oferta zajęciowa ujmująca propozycje zajęć popołudniowych lub weekendowych. W przypadku dużego zainteresowania wybranym tematem, po wcześniejszych ustaleniach Działu Artystycznego, byłaby możliwość utworzenia drugiej grupy zajęciowej, jeśli zapotrzebowanie byłoby niewyczerpane.
W zakresie kompetencji i zadań animatora kultury byłoby odpowiednie dobranie tematu, wykorzystywanych technik, zakup materiałów, a także, jeśli byłoby to konieczne, uproszczenie ich, gdyby w zajęciach uczestniczyły młodsze osoby, po to by każdy, ujmując kolokwialnie, „wyszedł z zajęć” zadowolony. W przypadku trudniejszych form zajęciowych, opatrzone zostałyby one stosowną informacją dotyczącą progu wiekowego. Moim zdaniem tego typu oferta znacznie wzmocni pozycję ośrodka kultury, a także zapewni stały napływ nowych beneficjentów oferty kulturalnej WOK „Hutnik”.
2. PÓŁKOLONIE W SEZONIE LETNIM I ZIMOWYM
Organizacja czasu wolnego podczas ferii zimowych i wakacji jest jednym z kluczowych aspektów, na jakie powinien odpowiadać ośrodek kultury. Powinny być to nie tylko jednorazowe wydarzenia, ale również pełna oferta skierowana do dzieci w wieku 7 – 12 lat i ich rodziców, którzy nierzadko w czasie wolnym od nauki szkolnej stoją przed poważnym wyzwaniem w zakresie zapewnienia wartościowej i bezpiecznej opieki. Tym samym, życzyłbym sobie, ażeby WOK „Hutnik” proponował podczas ferii zimowych, jak i w czasie wakacji, ofertę półkolonii, każdorazowo zgłaszanych do Kuratorium Oświaty, a także ujmujących wszelkie niezbędne zasady bezpiecznego wypoczynku (w tym ubezpieczenia i wyżywienia ujmującego indywidualne potrzeby uczestników).
Opiekę nad wypoczynkiem sprawowałby Kierownik Wypoczynku, a za działania i program odpowiadaliby wychowawcy. W przypadku braku stosownych kompetencji pośród pracowników WOK „Hutnik”, przewiduje umożliwienie im uczestnictwa w stosownych szkoleniach kwalifikacyjnych.
3. FILMOWE „DOBRANOCKI” DLA NAJMŁOSZYCH
Dużym deficytem w zakresie edukacji filmowej są seanse dedykowane najmłodszym. Współczesne, komputerowe animacje kina zachodniego, nierzadko kryją w sobie wartościową treść, niemniej ich dynamiczna forma, często nie jest dostosowana do najmłodszego odbiory, generując często przebodźcowanie stylem narracji.
W ramach proponowanego cyklu „Dobranocki” chciałbym zaproponować zwrot w kierunku coraz popularniejszego trendu kina europejskiego dla dzieci, które stawia zarówno na estetykę, jak i ważny przekaz ukryty w małych formach filmowych. „Dobranocki” miałyby prezentować zarówno bajki starszego pokolenia, jak i współczesne ich interpretacje. Ze względu na grupę docelową powyższych seansów, którą były dzieci przedszkolne i wczesnoszkolne, pojedynczy seans zamykałby się w czasie 30 minut, a dopełnieniem spotkania byłyby warsztaty artystyczne, stanowiące jego integralną część.
Przewrotnie, „Dobranocki” prezentowane byłyby w godzinach przedpołudniowych w dni weekendowe, co, w moim odczuciu, jest najlepszym czasem na działanie kulturalne dla dzieci, a także najbardziej dogodnym dla rodziców w kwestii dotarcia na zajęcia.
4. DZIAŁANIA DEDYKOWANE SENIOROM
W ramach działań edukacyjnych, szczególnie ważne są te dedykowane są seniorom. WOK „Hutnik” powinien odpowiadać na potrzeby osób starszych w dwojaki sposób.
Osoby starsze często bywają wykluczone ze względu na sytuację rodzinną czy też finansową. W moim odczuciu ważne są zatem wszelkie formy integrujące, które można uskuteczniać poprzez zapewnienie przestrzeni do wspólnych rozmów i wieczorków tanecznych przy muzyce i drobnym poczęstunku. Instytucja powinna zapewnić cykliczność takich wydarzeń, które powinny odbywać się przynajmniej raz w miesiącu.
Drugim działaniem dedykowanym seniorom byłyby zajęcia aktywizujące o różnorodnym charakterze. W ramach wskazanego cyklu, np. 10 spotkań odbywających się raz na dwa tygodnie, każde warsztaty poświęcone byłby innej dziedzinie związanej z plastyką, muzyką, gotowaniem czy aktywnościami fizycznymi. Różnorodność form miałaby za zadanie „dotknięcie” różnych dziedzin, a tym samym działałaby samouświadamiająco odnośnie indywidualnych preferencji seniorów związanych ze spędzaniem czasu wolnego. Niewykluczone, że w przypadku zawiązania się grupy entuzjastów określonych zajęć spośród cyklu, z czasem można by nadać im charakter poszerzony, a docelowo stały.
Obie formy działań dedykowanych seniorom miałby charakter nieodpłatny.
5. DZIAŁANIA DOSTĘPNOŚCIOWE W ZAKRESIE EDUKACJI KULTURALNEJ SKIEROWANE DO OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Istotą animacji kultury jest docieranie do wszystkich mieszkańców. Nie zawsze jednak, ze względu na ograniczenia natury fizycznej czy psychicznej, osoby z niepełnosprawnościami mają możliwość pełnego korzystania z oferty edukacyjnej. W moim odczuciu, szczególnie ważne w przypadku animacji osób z niepełnosprawnościami jest nie tylko przygotowanie takich propozycji warsztatowych, które ograniczą się do zajęć w siedzibie Instytucji, ale również elastyczność animatora kultury, który zajęcia mógłby poprowadzić poza jej murami.
Z moich obserwacji wynika, że nierzadko główną przeszkodą w korzystaniu z oferty kulturalnej, jest sam dystans i logistyka związana z dotarciem na zajęcia. W związku z powyższym, chciałbym nawiązać współpracę z lokalnymi instytucjami sprawującymi opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami. W pierwszej kolejności istotą byłoby dla mnie przeprowadzenie rozmów odnoszących się do potrzeb poszczególnych grup, a w dalszej perspektywie, w oparciu o uprzednie rozmowy, przygotowanie, we współpracy z animatorami kultury, indywidualnych propozycji zajęciowych, odpowiadających na powyższe potrzeby. Tym samym, animator kultury mógłby takowe poprowadzić zarówno w siedzibie Instytucji, jak i dotrzeć na miejsce, ażeby ułatwić korzystanie z działań edukacyjnych.
DZIAŁANIA ARTYSTYCZNE
1. ART POETICA
Formy festiwalowe na stałe wpisują się w funkcjonowanie instytucji kultury. Są czasem, na który mieszkańcy czekają, a także intensyfikują uczestnictwa w życiu kulturalnym. To również okazja, ażeby integrować w WOK „Hutnik” osoby spoza najbliższej okolicy, które chętnie przybędą na koncert/występ ulubionego, wybranego artysty. W ramach festiwalu „Art Poetica” chciałbym zaproponować dwie jego formy, bezpośrednio związane z tekstem poetyckim.
W ramach pierwszej z nich, do Wyszkowa zapraszani byliby muzycy o szczególnym walorze artystycznym, w tym Grzegorz Turnau, Maciej Maleńczuk, Andrzej Sikorowski, Jacek Wójcicki czy Anna Maria Jopek. Wskazani artyści gwarantowaliby nie tylko najwyższą jakość na scenie, ale również uwrażliwialiby na wartościową muzykę, tak sporadycznie obecną we współczesnych rozgłośniach radiowych.
Drugą formą „Art Poetica” byłyby spotkania z poezją w autorskich interpretacjach aktorów teatralnych, w tym Wojciecha Malajkata, Zbigniewa Zamachowskiego czy też Marka Kondrata.
2. CYKL FILMOWY 50/70
Kino, pomimo upływu lat, cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem. W ramach funkcjonującego w WOK „Hutnik” „Kina dobrych filmów” chciałbym zaproponować dodatkowy cykl – „50/70” poświęcony kluczowej dla rozwoju polskiej kinematografii dekadzie lat siedemdziesiątych. Wydaje mi się to szczególnie zasadne, w obliczu przypadającej właśnie 50. rocznicy, co ujmuje powyższa nazwa. Wybrane seanse wzbogacane byłyby także o spotkania z twórcami, w tym reżyserami/reżyserkami bądź aktorami/aktorami związanymi bezpośrednio z prezentowanym filmem, bądź też krytykami filmowymi, z możliwością zadawania pytań ze strony publiczności w ramach panelu dyskusyjnego.
3. OKO W OKO Z GWIAZDAMI
Oprócz spotkań z twórcami filmowymi w ramach cyklu „50/70”, chciałbym na stałe wpisać w program artystyczny instytucji spotkania autorskie z artystami różnych dziedzin, w tym pisarzami/pisarkami, malarzami/malarkami czy też piosenkarzami/piosenkarkami. „Oko w oko z gwiazdami” miałoby tym samym dawać możliwość spojrzenia z innej perspektywy na znane osoby, a także pozwolić na bliższe poznanie artysty oraz dawać możliwość zdobycia autografu czy też umożliwić wykonanie pamiątkowego zdjęcia.
4. FESTIWAL STAND-UP`U
Współcześnie, w moim odczuciu, dużo większą popularnością od kabaretów cieszą się stand–up’y, których poziom poczucia humoru, celnej obserwacji rzeczywistości i ironii zyskuje sporą grupę entuzjastów. Wspomniana forma jest dużo bardziej wymagająca, gdyż opiera się na bezpośredniej interakcji z publicznością, a także umiejętności improwizacji. W ramach działalności WOK „Hutnik” chciałbym zintensyfikować obecność „stan-up’ów” pośród artystycznych propozycji, a tym samym uczynić z nich cykliczny festiwal.
5. IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
Instytucja kultury powinna ściśle odpowiadać na bieżące, istotne i ważne okazje, powtarzające się rokrocznie, w tym np.
- Dzień Babci i Dziadka
- Czas Karnawału | wydarzenia organizowane dla najmłodszych oraz dorosłych
- Dzień Matki | Dzień Ojca
- Dzień Dziecka
- Święto Niepodległości
- Mikołajki
Powyższe święta cykliczne, w zależności od okazji, upamiętnianie byłyby poprzez organizację imprez, warsztatów tematycznych czy też międzypokoleniowych spotkań upamiętniających ważne okazje historyczne. Oprócz tego chciałbym przypominać o mniej znanych datach kalendarzowych, ujmujących np. Międzynarodowy Dzień Teatru.
POZYSKIWANIE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH
Obecnie trudno jest wyobrazić sobie funkcjonowanie publicznej jednostki kultury bez wsparcia w postaci środków zewnętrznych. Liczne programy grantowe dają możliwość zaspokojenia zapotrzebowania w formie działalności artystycznej, a także środków trwałych. W najbliższym czasie Wyszkowski Ośrodek Kultury czeka wymiana sprzętu nagłośnieniowego (zmiana technologii) oraz powolne przymierzanie się do zakupu nowego projektora (obecny, codziennie eksploatowany ma dziesięć lat). Z myślą o aktywnym poszukiwaniu dodatkowego finansowania przewidziałem nowo utworzone stanowisko ds. pozyskiwania środków zewnętrznych i rozliczania projektów. Wśród instytucji na rzecz pozyskiwania środków z różnych źródeł w sposób szczególny chciałbym zwrócić uwagę na programy:
- Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego;
- Narodowego Centrum Kultury;
- Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego;
- Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego;
- Fundację Orlen (Program Kulturalny Orlen);
oraz wielu innych organizacji wspierających działalność kulturalną.
PLAN KOMUNIKACJI ZEWNĘTRZNEJ
Istotnym elementem będzie komunikacja Wyszkowskiego Ośrodka Kultury „Hutnik” z mieszkańcami w celu skutecznej prezentacji i promocji nowej oferty programowej. Wśród podstawowych zadań należy wspomnieć o:
1. Stworzeniu nowego, osobnego działu Marketingu, Promocji i Sprzedaży;
2. Organizacji konkursu / hackathonu na nowy logotyp Wyszkowskiego Ośrodka Kultury (a także jego planowanych filii) wraz z opracowaniem koncepcji nowego layoutu graficznego materiałów promocyjnych (plakaty, ulotki), które poprzez zachowanie wspólnej stylistyki jednoznacznie będą sygnalizować organizatora i miejsce wydarzenia;
3. Stworzenie nowej strony internetowej WOK-u wraz z zintegrowaniem wszystkich aktywności – obecnie są one rozproszone poprzez różne witryny (np. osobna strona samego Ośrodka i Kina Dobrych Filmów) a także przygotowanie strony pod nowe aktywności WOK-u (WOK Stacja i WOK Stajnia);
4. Systematyczne prowadzenie (a także rozwój) mediów społecznościowych ze szczególnym uwzględnieniem planowanych projektów (obecnie głównymi treściami są podsumowania odbytych już imprez, a nie ich zapowiedzi, i częsty brak reakcji na zadawane pytania i prośby o dodatkowe informacje);
5. Stała współpraca z lokalnymi mediami, a także innymi jednostkami poprzez dystrybucję własnych materiałów promocyjnych;
6. Przeprowadzanie kampanii outdoorowych przy najważniejszych pozycjach repertuarowych Ośrodka;
7. W ramach programu dostępności serwisy WOK zostałyby (jako wersje opcjonalne) dostosowane dla osób z niepełnosprawnościami, a w ośrodku do ich obsługi (kontaktu) zostałby wyznaczony specjalny koordynator. Oznacza to, że w przypadku pytań (np. rodzica czy jego pociecha może wziąć udział w danych zajęciach ze względu na stopień skomplikowania) osoba odpowiadająca za relację będzie mogła precyzyjnie udzielić informacji posiadając taką wiedzę.
KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA
1. Cotygodniowe spotkania z kierownikami działów/koordynatorami/głównymi specjalistami;
2. W razie potrzeby zebrania całego zespołu;
3. Podczas kluczowych projektów o szczególnym stopniu skomplikowania (np. festiwali, imprez zewnętrznych) codzienne odprawy podsumowywujące dotychczasowe działania i przedstawiające problematykę/logistykę na kolejny dzień;
4. Zarządzenia dyrektora dystrybuowane drogą mailową oraz poprzez wywieszanie ich treści na wewnętrznej (pracowniczej) tablicy ogłoszeń;
5. Indywidualne rozmowy robocze;
6. Dedykowanie osobom z niepełnosprawnością koordynatora (pkt. 7 komunikacji zewnętrznej), który komunikowałby wewnętrznie osobom zainteresowanym (pracownikom i współpracownikom) potrzeb wynikających ze zgłoszeń widzów/uczestników;
7. W przypadku Sygnalistów postępowanie zgodnie z Ustawą".
Wiktor Czajkowski - 39 lat, mieszkaniec Warszawy. Zawodowo - kierownik promocji Warszawskiej Opery Kameralnej, Teatru Syrena i Teatru Żydowskiego. Członek zespołu redakcyjnego miesięcznika "Film". Współorganizator gali nagród branży filmowej "Złote Kaczki", a także wieloletni współpracownik TVP, w tym TVP Kultura oraz Polskiego Radia. Reżyser gal i wydarzeń specjalnych na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Od początku związany z WAMA Film Festival w Olsztynie. Impresario Wojciecha Malajkata, Tomasza Raczka, a także Grzegorza Turnaua. Organizator i współorganizator wielu wydarzeń i koncertów z udziałem gwiazd polskich i zagranicznych.
Czytaj także: WOK "Hutnik" ma nowego dyrektora
