Żłobek, przedszkole i szkoła w jednym budynku - zasady funkcjonowania

Odpowiedź

Żłobek i przedszkole mogą mieścić się w jednym budynku (art. 9b ustawy 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3).

Rozwiązanie zakładające przeniesienie klas I-III z siedziby szkoły, która mieści się pod dokładnie wskazanym adresem do budynku przedszkolnego jest możliwe w przypadku podjęcia przez radę gminy stosownej uchwały. W przypadku szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego tworzenie i likwidacja innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych stanowi przekształcenie szkoły, do którego stosuje się przepisy art. 89 ustawy (art. 39 ust. 7a ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe).

Uzasadnienie:

Opieka w żłobku jest sprawowana nad dziećmi w wieku od ukończenia 20 tygodnia życia do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 rok życia lub w przypadku, gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – 4 rok życia. Zapewnia się ją w wymiarze do 10 godzin dziennie względem każdego dziecka. Do zadań żłobka należy w szczególności:

1. zapewnienie dziecku opieki w warunkach bytowych zbliżonych do warunków domowych,
2. zagwarantowanie dziecku właściwej opieki pielęgnacyjnej oraz edukacyjnej, przez prowadzenie zajęć zabawowych z elementami edukacji, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb dziecka,
3. prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, uwzględniających rozwój psychomotoryczny dziecka, właściwych do wieku dziecka.

Żłobek działa na podstawie statutu. Pracą żłobka kieruje dyrektor. Godziny pracy żłobka ustala się w regulaminie organizacyjnym nadawanym przez dyrektora żłobka.

Jednostki samorządu terytorialnego tworzą żłobki w formie samorządowych jednostek budżetowych. Formy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 mogą mieścić się w jednym budynku z przedszkolami, także w przypadku, gdy znajdują się w jednej strefie pożarowej, bez względu na kategorię zagrożenia ludzi, do której jest zaliczona dana strefa pożarowa. Lokal, w którym tworzony i prowadzony jest żłobek powinien posiadać co najmniej jedno pomieszczenie. Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 wskazuje jednak na potrzebę, posiadania drugiego pomieszczenia przeznaczonego do odpoczynku dzieci ze względu na długi czas przebywania dziecka w żłobku (na wniosek rodzica dziecka, czas może zostać przedłużony do więcej niż 10 godzin). Żłobek może być prowadzony w lokalu, który spełnia wymagania lokalowe i sanitarne zawarte w przepisach rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy (art. 25 ustawy z 4 lutego 2011 r.). Spełnienie wymagań przeciwpożarowych potwierdza się decyzją komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej a spełnienie wymagań sanitarno-lokalowych – decyzją właściwego państwowego inspektora sanitarnego, określającą w szczególności maksymalną liczbę miejsc w żłobku. Wydanie ww. decyzji następuje po zakończeniu robót budowlanych i uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu.

Lokal, w którym ma być prowadzony żłobek powinien:

• znajdować się w budynku lub jego części, które spełniają wymagania określone w przepisach w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, oraz wymagania ochrony przeciwpożarowej dla kategorii zagrożenia ludzi ZL II, określone w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej,
• spełniać warunki dotyczące pomieszczeń i wyposażenia określone w § 2 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 lipca 2014 r.

Niezależnie od tego czy żłobek funkcjonuje samodzielnie czy też znajduje się np. w jednym budynku z przedszkolem, powierzchnia przeznaczona na zbiorowy pobyt dzieci w żłobku musi odpowiadać wymaganiom określonym w ustawie (dla 5 dzieci wynosi co najmniej 16 m², na każde kolejne dziecko zwiększana jest o co najmniej 2 m², jeżeli czas pobytu dzieci nie przekracza 5 godzin dziennie, i o co najmniej 2,5 m², jeżeli czas ten przekracza 5 godzin dziennie). Jeżeli chodzi o wspólne korzystanie ze stołówki, szatni czy toalet, nie ma przepisów, które by tego zabraniały. Osoba będąca dyrektorem przedszkola może być jednocześnie dyrektorem żłobka (https://empatia.mpips.gov.pl).

W niewykorzystywanych przez przedszkole pomieszczeniach mogą być także prowadzone zajęcia dla uczniów klas I-III, po odpowiednim zaadoptowaniu ich na sale szkolne. W uchwale podjętej przez radę gminy powinno być uszczegółowione miejsce realizacji zajęć określonych oddziałów danej szkoły podstawowej np. oddziały klas I–III budynek Przedszkola….., oddziały IV-VIII budynek Szkoły Podstawowej…….ze wskazaniem dokładnego adres, pod którym się one mieszczą.

Rada gminy, z uwzględnieniem konieczności zorganizowana sieci publicznych szkół podstawowych w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnianie obowiązku szkolnego oraz odległość szkoły od miejsca zamieszkania uczniów, ma obowiązek ustalenia plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez gminę, a także określenia granic obwodów publicznych szkół podstawowych, z wyjątkiem specjalnych, mających siedzibę na obszarze gminy. Od 1 stycznia 2019 r., do ustalenia planu sieci szkół oraz określenia granic obwodów mają zastosowanie przepisy art. 39 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Powinny się w nim znaleźć: nazwy szkół, adresy siedziby szkół, adresy innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, granice obwodu szkoły od dnia 1 września 2019 r. Zgodnie z przepisami, w przypadku szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego tworzenie i likwidacja innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych stanowi przekształcenie szkoły. W takim przypadku należy zastosować odpowiednio przepisy art. 88 i art. 89 ust. 1-8 ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (art. 39 ust. 7a i art. 89 ust. 9 ustawy). Plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez gminę powinien być zgodny z warunkami określonymi w art. 39 ust. 1-2, 5a-6 i 7a ustawy. Ustalany jest on dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. (art. 39 ust. 8 ustawy).

Zapamiętaj!

W jednym budynku może funkcjonować żłobek, przedszkole i szkoła, jeśli w budynku przedszkolnym zostanie wydzielona jego część na żłobek i szkołę. Każda placówka powinna posiadać niezbędne i wymagane przepisami warunki do realizacji swoich statutowych zadań:

• żłobek – zgodne z przepisami wydanymi przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej,
• przedszkola i szkoły – zgodnie z przepisami wydanymi przez Ministerstwo Edukacji. Zarówno przedszkole jak i szkoła powinny zapewniać dzieciom i uczniom możliwość korzystania z pomieszczeń z niezbędnym wyposażeniem właściwym dla szkoły lub przedszkola, bezpieczne i higieniczne warunki pobytu oraz warunki niezbędne do realizacji podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego.  

Podstawa prawna

• Ustawa z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2019 r., poz. 409).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r., poz. 1149).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 lipca 2014 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy (Dz. U. z 2019 r., poz. 72).

Bożena Winczewska

Art. zewnętrzny